Powstanie współwłasności
Istnieje wiele sytuacji, w wyniku których nieruchomość staje się współwłasnością kilku osób.
Do powstania współwłasności może dojść w sposób planowy – np. gdy dwie osoby postanowią wspólnie nabyć nieruchomość.
W wyniku dziedziczenia – gdy kilku spadkobierców nabywa nieruchomość wchodzącą w skład spadku.
Czy w następstwie rozwodu, w wyniku którego dochodzi do zniesienia ustawowej wspólności majątkowej między małżonkami, a w miejsce dotychczasowego wspólnego majątku powstają dwa odrębne.
Jak wskazano na to wyżej – szereg zdarzeń prowadzi do powstania stanu współwłasności na nieruchomości. Są to zdarzenia zupełnie powszechne i dlatego też bycie współwłaścicielem nieruchomości nie stanowi niczego nadzwyczajnego.
Jak znieść współwłasność nieruchomości?
To, w jaki sposób ze współwłasności można „wyjść” zależy w głównej mierze od naszych relacji z pozostałymi współwłaścicielami. Jeżeli nie ma między współwłaścicielami sporu co do woli i sposobu zniesienia współwłasności, to najlepszym i najszybszym rozwiązaniem jest zawarcie umowy przed Notariuszem. Największym plusem tego rozwiązania jest – czas. Przed spotkaniem w Kancelarii Notarialnej jesteśmy współwłaścicielami nieruchomości, a po wyjściu z niej sytuacja będzie wyglądać tak, jak to sobie wspólnie zaplanowaliśmy. Można powiedzieć, że sprawa jest załatwiana od ręki.
Co w przypadku, gdy między współwłaścicielami istnieje spór co do sposobu zniesienia współwłasności? A do sporu może dojść, gdy np. jeden ze współwłaścicieli w ogóle nie chce zniesienia współwłasności albo nie godzi się na zaproponowany sposób wyjścia ze współwłasności – W takiej sytuacji pozostaje skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego.
W jaki sposób można znieść współwłasność nieruchomości przed Sądem?
Podział fizyczny – pierwszym sposobem na wyjście ze współwłasności nieruchomości jest jej fizyczny podział. W sytuacji, gdy współwłasność dotyczy np. niezabudowanej działki można znieść współwłasność w ten sposób, że zostanie ona podzielona na dwie mniejsze działki, które będą przedmiotem odrębnej własności dotychczasowych współwłaścicieli.
Podział fizyczny może też dotyczyć nieruchomości zabudowanych np. domem. Jeżeli dom da się podzielić na dwa samodzielne lokale mieszkalne to możliwe jest podzielenie zarówno działki, na której stoi nieruchomość jak i samego domu. Wyodrębnione nowe części będą przedmiotem odrębnego prawa własności.
Drugim sposobem jest przyznanie nieruchomości na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli. W takiej sytuacji nieruchomość zostanie przyznana jednemu ze współwłaścicieli i odtąd będzie stanowić wyłącznie jego własność. Dotychczasowy współwłaściciel otrzyma natomiast ekwiwalent za swój udział w prawie własności w postaci pieniądza. Dla przykładu, jeżeli wspólna nieruchomość jest warta 200 000 zł i ma dwóch współwłaścicieli to przyznając ją na wyłączna własność jednemu z nich będzie on zobowiązany zapłacić drugiemu współwłaścicielowi 100 000 zł. Właścicielem całej nieruchomości staniemy się z chwilą wydania orzeczenia. Obowiązek spłaty może zostać odroczony bądź rozłożony na raty – z poszanowaniem interesu drugiej strony.
Trzecim sposobem podziału nieruchomości jest podział cywilny – czyli sprzedaż licytacyjna nieruchomości i rozdzielenie w ten sposób uzyskanych środków pomiędzy współwłaścicieli. Jest to sytuacja, do której w praktyce dochodzi najrzadziej. Taka sytuacja będzie miała miejsce np. gdy żaden z uczestników nie chce przyjąć nieruchomości na wyłączną własność. Licytacja będzie prowadzona w trybie egzekucyjnym przez Komornika. Jest to rozwiązanie w mojej ocenie absolutnie ostatecznie i najmniej opłacalne dla każdej z zainteresowanych stron – dlaczego? Współwłaściciele decydując się na to rozwiązanie musza brać pod uwagę konieczność pokrycia z kwoty uzyskanej z egzekucji wynagrodzenia komornika a także liczyć się z wydłużonym czasem postępowania spowodowanym koniecznością sprzedania nieruchomości na licytacji.
Kiedy mogę wystąpić o zniesienie współwłasności? Czy mam na to ograniczony czas?
Spokojnie – roszczenie o zniesienie współwłasności nie ulega przedawnieniu – o zniesienie współwłasności można wystąpić w każdym czasie. W mojej ocenie nie warto jednak zwlekać. Warto jednak swoje sprawy majątkowe porządkować na bieżąco.
Z jakimi kosztami należy się liczyć w przypadku spraw o zniesienie współwłasności. Pewnym kosztem będzie oplata stała od wniosku – 1000 zł. Należy też się liczyć z kosztem opinii biegłego który w niektórych wypadkach będzie musiał oszacować wartość dzielonej nieruchomości. Koszty pracy biegłych są różne, ale należy się liczyć z wydatkiem przynajmniej w wysokości 1500 zł.
Chcesz, abym pomógł uporządkować Ci sprawy własnościowe – skontaktuj się z Kancelarią.